در گذشته و برای تولید یک گاوصندوق نسوز و مقاوم در برابر آتش و حرارت از بتن استفاده می‌شد. روند و مبنای این تکنولوژی و شیوه تولید که از آلمان وارد ایران شده بود، بدین صورت بود که در بدنه یک گاوصندوق بتن تزریق می‌شد. وجود بتن هم وزن گاوصنوق را به شدت افزایش می‌داد و هم به علت مقاومت بالای آن در برابر حرارت  آتش سوزی، گزینه بسیار مناسبی برای رفع این نگرانی و حل این مشکل بود. علت اصلی شهرت و معروف بودن بتن که با استفاده از سیمان پرتلند ساخته می‌شود،  به استحکام و مقاومت بالای آن است. اما علت اصلی استفاده از آن در گاوصندوق ضد حریق به دلیل افزایش مقاومت در برابر آتش و حرارت بوده‌است.

در سال‌های اخیر این شیوه استفاده به شدت زیر سوال رفته‌است. یکی از دلایل ایجاد تغییر در این شیوه تولید گاوصندوق به مدت زمان مورد نیاز برای خشک شدن بتن بازمی‌گردد. این مدت زمان به قدری زیاد است که در میان مهندسان عمران یک اصطلاح وجود دارد که “بتن در طول 99 سال خشک می‌شود”. گاوصندوق‌هایی که با بتن ساخته می‌شوند، حداکثر 15 روز بعد از تولید، وارد چرخه فروش می‌شوند. رطوبت مانده در بتن علاوه بر ایجاد زنگ زدگی در بدنه و آهن استفاده شده در گاوصندوق، مقاومت آن را در برابر حرارت و آتش به شدت پایین می‌آورد.

با توجه به افزایش نرخ آتش‌سوزی‌های صورت گرفته در کشور، وجود چنین شرایطی در گاوصندوق نگران کننده است. استفاده از بتن نه تنها یک گاوصندوق نسوز به ما نمی‌دهد، بلکه یک محصولی را در اختیار ما قرار می‌دهد که عمر مفید پایینی داشته و امکان استفاده از آن در مناطق مرطوب مانند نوار شمالی و جنوبی ایران امکان‌پذیر نیست.

گاوصندوق نسوز واقعی و بادوام

در بخش قبلی به بتن و شرایط استفاده از آن در گاوصندوق پرداختیم. حال که بتن برای تولید یک گاوصندوق نسوز مناسب نیست، گزینه جایگزین چیست؟ سدید برای تولید یک گاوصندوق ضد حریق و مقاوم در برابر حرارت و حریق از پشم سنگ در بدنه آن استفاده می‌کند. پشم سنگ که در فرایند تولید فولاد به دست می‌آید، یک عایق حرارتی با محدوده تحمل دمایی بسیار بالاست.

پشم سنگ با توجه به ساختار آن وزن کمی دارد و برای تولید یک گاوصندوق به میزان کمی از آن نیاز است.برای مثال در یک گاوصندوق به وزن 180 کیلوگرم حدود 5 کیلوگرم از پشم سنگ با دانسیته 70 استفاده می‌شود. دانسیته به میزان تراکم یا همان چگالی عایق حرارتی گفته می‌شود که هر چه عدد آن بیشتر باشد، میزان نفوذ حرارت به آن بسیار کم است. برای اینکه گاوصندوق در برابر حرارت مقاومت خوبی داشته باشد و نیز جریان هوا به درستی در بدنه گاوصندوق برقرار گردد، میزان دانسیته بهینه و مناسب 70 است.

علت اصلی استفاده از پشم سنگ به جای بتن در گاوصندوق، مقاومت یا همان نارسانایی22 برابری آن در مقابل حرارت است. میزان مقاومت بتن در برابر حرارت با یک آزمایش ساده مانند قراردادن یک عدد آجر برروی آتش قابل تشخیص است.

با در نظر گرفتن این موارد برای تولید یک گاوصندوق ضد حریق، باید بهترین گزینه به عنوان عایق حرارتی انتخاب و در بدنه به کار گرفته شود.