رمزهای متفاوت گاوصندوق چگونه کار می کنند

مقدمه:کارکرد اصلی گاوصندوق تامین امنیت و جلوگیری از هرگونه دسترسی غیرمجاز به فضای داخلی آن است. برای اینکه این مورد به درستی محقق شود، باید قفل تعبیه شده برروی درب صندوق از بهترین و مرغوب ترین قفل های موجود در بازار باشد. توسعه قفل ها و رمزهای به کار رفته در آن، با گذر زمان، پیشرفت تکنولوژی و صنعت و نیز اتفاقات عجیب مانند دزدی های بزرگ صورت گرفته است. انتخاب شما باید براساس حداکثر کارایی، به روز بودن، میزان استفاده و نیز سهولت کارکردن با قفل باشد.

رمز گاوصندوق چگونه کار می کند؟

رمزهای مکانیکی که جز قدیمی ترین و کلاسیک ترین نسل رمزهای قفل گاوصندوق است، از یک قفل دایره ای چرخشی، قفل و کلید تشکیل شده است. شیوه و مکانیزم ساخت قفل به این صورت است که برای باز شدن آن، باید به تعداد دفعات مشخص و معین بچرخد. دو شاخص عمودی و مورب برروی قفل دایره ای چرخشی تعبیه شده است. وظیفه این دو شاخص متفاوت است. از شاخص قائم برای ورود رمز و در نهایت باز کردن قفل استفاده می شود. کار اصلی شاخص مورب برای تغییر رمز مکانیکی به کار می رود.

شیوه کار کردن رمز مکانیکی به این ترتیب است که شاخص عمود را باید برروی عدد رمز قرار دهید. به عنوان نمونه، در صورتی که رمز گاوصندوق تک رقمی باشد، باید 3 بار عدد را با شاخص عمودی تنظیم کنید و در انتها و مرحله چهارم شاخص را بر روی صفر قرار دهید. با انجام این کارها قفل باز شده و امکان دسترسی به داخل صندوق مهیا می شود. هرچه تعداد عدد رمز صندوق بیشتر باشد، تعداد مرتبه این تنظیم نیز بیشتر خواهد بود. به ازای هر رقم 3 بار باید این روند تکرار شود.

مثال روش بازکردن رمز مکانیکی سه رقمی

بازکردن فرض کنید که رمز قفل سه عددی باشد. برای باز کردن قفل ابتدا شاخص عمود را برروی صفر تنظیم می کنید. در مرحله بعدی اولین رمز را 4 مرتبه با شاخص تنظیم کرده و به سمت چپ می چرخانید. برای عدد بعدی این کار را 3 مرتبه با چرخش به سمت راست انجام می دهید. با انجام این کار برای دیگر اعداد رمز، در نهایت قفل باز شده و امکان دسترسی به فضای داخلی گاوصندوق میسر می شود.

وجود چنین قفل ها و رمزهایی برای گاوصندوق هایی بهتر است که میزان تردد به آن کم باشد. چون هربار باز کردن درب آن به مدت زمان زیادی نیاز دارد. این سیستم قفل با اینکه کمی قدیمی شده است، اما همچنان در بسیاری از مجموعه ها و برروی گاوصندوق های مختلف وجود دارد.

طرز کار رمز اثر انگشتی گاوصندوق

رمز اثر انگشتی که به آن بایومتریک نیز می گویند، از جدید ترین نسل رمزهای قفل است و معمولا برای گاوصندوق هایی استفاده می شود که امنیت به شدت حیاتی و مهم است. وجود سنسورهای بسیار قوی، پیشرفته و البته بسیار گران برای کارکرد این شیوه قفل الزامیست. از این قفل ها در ابتدا برای کسب و کارهای مختلف و برخی از سازمان ها و ادارات استفاده می شد. اما بعدها و با توسعه زیرساختی، استفاده از آن ها به گاوصندوق های خانگی نیز  رسید.

طبیعتا با توجه به اینکه الگوها و ویژگی های جسمی افراد کاملا منحصر به فرد و یکتا هستند، استفاده از این ویژگی ها در قفل امنیت و اطمینان آن را به حداکثر می رساند. در حال حاضر و در بسیاری از منازل از گاوصندوق با چنین قفل هایی استفاده می شود.

در چند سال اخیر میزان خرید دلار، یورو و انواع طلا توسط مردم ایران به شدت افزایش پیدا کرده است و به علت اینکه امکان نگهداری این دارایی ها در شبکه بانکی وجود ندارد، استفاده از چنین گاوصندوق هایی توصیه می شود.

مکانیزم کارکرد این مدل قفل ها به این ترتیب است که اثر انگشت هر فرد به عنوان مدیر گاوصندوق که مجوز تردد به آن را دارد، به صورت کدهای 0 و 1 ذخیره می شود. هر مرتبه که فرد مجاز انگشت، خود را برروی سنسور اصلی قرار می دهد، اثر انگشت او به شکل کدهای 0 و 1 پردازش شده و با کدهای ذخیره شده در قفل مقایسه می شود. در صورتی که این مقایسه صحیح باشد و اثر انگشت درست باشد، درب گاوصندوق باز می شود.

رمز گاوصندوق چشمی

نسل جدیدی از قفل با رمز بایومتریک استفاده از نشانه های قرنیه چشم است. قرنیه چشم نیز به دلیل منحصر به فرد و یکتا بودن عاملی برای به حداکثر رساندن امنیت گاوصندوق است. مانند قفل های اثر انگشتی در قفل هایی که با استفاده از چشم باز می شوند، سنسورهای بسیار قوی و گرانی استفاده شده است.

هر زمان که فرد به سنسور نگاه کند، نشانه های قرنیه چشم او به صورت کد در سنسور ذخیره می شود و برای هر مرتبه باز شدن درب صندوق با آن مقایسه صورت می گیرد.در صورت عدم تطابق قرنیه چشم با آنچه در حافظه ذخیره شده است نه تنها درب باز نمی شود، بلکه ممکن است آلارم هشدار نیز فعال شود. از این قفل ها در گاوصندوق های بسیار امنیتی که معمولا در سازمان ها و نهادهایی که وظیفه حساس و مهمی دارند، استفاده می شود.

طرز کار رمز گاوصندوق دیجیتالی

با گذر از گاوصندوق با قفل مکانیکی به گاوصندوق های دیجیتالی رسیدیم. تکنولوژی به کار رفته در این گاوصندوق بسیار پیشرفته بوده و از الگوریتم های مختلفی استفاده شده است. در این نسل از گاوصندوق، وقتی که رمز وارد می شود، قفل آن را به صورت HASH پردازش کرده و در حافظه خود ذخیره می کند. این شیوه ذخیره سازی برای تطبیق رمز ورودی با رمز اصلی است و در صورتی این مقایسه درست و صحیح نباشد، قفل باز نمی شود.

وجود چنین مکانیزمی، کار را برای هک کردن قفل سخت می کند. به خصوص که بسیاری از گاوصندوق های دیجیتالی، به مکانزیم هشدار ورود رمز اشتباه مجهز هستند. شیوه کارکرد آن ها معمولا به دو شیوه تاخیر زمانی و آلارم خطر است.

در شیوه تاخیر زمانی در صورتی که رمز به اشتباه وارد شود، برای مدت مشخصی از زمان امکان ورود رمز وجود نخواهد داشت. اگر قفل به آلارم سرقت مجهز باشد، در صورتی که ورود رمز به صورت اشتباه از حد مشخصی بیشتر شود، آژیر خطر فعال شده و افراد از این واقعه مطلع خواهند شد.

طرز کار رمز کلیدی گاوصندوق

قدیمی ترین شیوه باز کردن درب گاوصندوق، همان قفل های کلاسیک و آشنا بوده است. امنیت این قفل ها بسیار پایین بود و ساخت کلید یدکی به شدت ساده و راحت بود. ساختار این نسل از قفل ها به این ترتیب بود که اگر کلید در ساختار مشخص و طراحی شده برای قفل قرار می گرفت، فضا یا ساختار خالی موجود پر شده و درب گاوصندوق به سادگی باز می شد. استفاده از چنین قفل هایی در سال های ابتدایی ظهور و توسعه گاوصندوق ها رواج داشت و به مرور با توسعه صنعت و تکنولوژی، استفاده از آن ها به صورت کامل از بین رفت.

خلاصه مطلب:

مروری کوتاه بر انواع قفل و رمز گاوصندوق داشتیم. انواع رمزها عبارتند از:

• رمز کلیدی
• رمز مکانیکی
• رمز اثرانگشتی
• رمز دیجیتالی
• رمز چشمی

شیوه کارکرد و باز شدن هر کدام متفاوت است. آنچه در حال حاضر در دنیا در حال توسعه و گسترش است، استفاده از قفل های بایومتریک (رمز اثرانگشتی و چشمی) است. علت آن امنیت بسیار بالا به دلیل ویژگی های منحصر به فرد انسانیست.