مقدمه:ما همواره در مقام و نقش خریدار و مصرف کننده، تنها به خرید و استفاده از یک محصول خاص می پردازیم و معمولا در خصوص نحوه و شیوه طراحی محصول کنجکاوی به خرج نمی دهیم. دانستن فرایند تولید و اقداماتی که برای عرضه یک محصول صورت می گیرد، در بسیاری مواقع جذاب و جالب توجه است. در این بخش قرار است در خصوص فرایند تولید یک گاوصندوق در کارخانه شرکت سدید، مطالبی را بیان کنیم.
تهیه مواد اولیه ساخت گاوصندوق
به عنوان مثال، اگر قصد آشپزی و پخت غذای مد نظر خود را دارید، مسلما اولین گام تهیه مواد اولیه با توجه به نیاز است. در خصوص تولید گاوصندوق نیز تامین این مواد رکن اصلی تولید محصول نهایی است. عمده ترین ماده اولیه گاوصندوق برای تولید، فلز آن است. با توجه به اینکه سدید در خط تولید خود از فولاد استفاده می کند، ابتدا باید فولاد مورد نظر تامین و تهیه شود.
فولاد همواره در بازار به صورت ورق شیت عرضه می شود. بر اساس اعلام میزان مورد نیاز از سوی واحد برنامه ریزی تولید، فولاد مورد نظر تهیه و تامین می شود. البته نکته ای که باید در نظر داشت این است که براساس کارکرد فولاد در نقاط مختلف گاوصندوق، میزان ضخامت آن نیز متفاوت است. معمولا بیشترین ضخامت فولاد به کار رفته برای استفاده در بدنه صندوق است. پس از بدنه، درب گاوصندوق بیشترین میزان استفاده فولاد را به خود اختصاص می دهد. علت این میزان استفاده، به قفل و یراق هایی بازمی گردد که برروی آن نصب می شوند.
اما این مورد در خصوص فضای داخلی گاوصندوق متفاوت است. در بخش داخلی گاوصندوق به علت عدم تماس با محیط بیرون و عواملی مانند رطوبت، دمای بالا و… نوع ماده اصلی به کار رفته نسبت به بدنه تفاوت دارد. ورق های فولادی موجود در بازار به دو صورت عرضه می شوند:
- ورق ST37 که ورق سیاه شهرت دارند.
- ورق فولاد ST12 که به آن ورق روغنی نیز می گویند.
پس از تهیه این مواد اولیه، گام بعدی تولید آغاز می شود.
برش و خم کاری فلزات به کار رفته در گاوصندوق
برای اینکه امکان به کارگیری مواد اولیه در اجزای مختلف گاوصندوق مهیا شود، برخی اقدامات باید برروی آنها صورت گیرد. در این بخش فلزات برش خورده و نیز عملیات خم کاری برروی آن ها انجام می شود. اما در فرایند برش کاری، بسیاری از شرکت ها و صنایع برای انجام این مورد از گیوتین استفاده می کنند. گیوتین که برای ما نام آشناست، دقتی در حدود 1 میلی متر دارد. یعنی اگر اندازه ها دقیق مشخص باشد امکان اینکه در عملیات برش کاری با استفاده از گیوتین 1 میلی متر کمتر یا بیشتر این برش انجام شود، وجود دارد. استفاده از گیوتین بسیار ارزان تر از شیوه دیگر برش است. اما به علت دقت پایین تر آن، هزینه های تحمیل شده به محصول نهایی و سازمان بسیار زیاد است.
ما در سدید از شیوه دیگر برش که همان برش لیزری است، استفاده می کنیم. میزان دقت این شیوه برش 0.1 میلی متر است. این برتری بالای شیوه برش لیزری را می رساند که در عین گرانتر بودن، در نهایت با یک خروجی مناسب روبرو خواهیم بود.
پس از انجام عملیات برش فلزات، به خم کاری خواهیم پرداخت. در این فرایند، قطعات ایجاد شده می بایست در کنار قطعات دیگر کاوصندوق قرار گرفته و به همدیگر جوش شوند. در خط تولید سدید، از دستگاه خم CNC که دقت بسیار بالایی دارد، استفاده می شود. شیوه خم کاری در خط تولید سدید ضریب خطایی معادل با 0.1 میلی متر دارد. این در حالیست که شیوه دیگر خم کاری به نام پرس برک، ضریب خطای 1 میلی متر را دارد.
پس از انجام خم کاری، قطعات مانند تکه های پازل آماده قرارگیری در کنار یکدیگر هستند. در واقع استفاده همزمان از برش لیزری و دستگاه خم CNC باعث می شود تا قطعات بدون هیچ نوع خطای محاسباتی آماده ورود به فاز تولید نهایی شوند. هرچه میزان خطا در قسمت برش و خم کاری بیشتر شود، هزینه های تحمیل شده به شرکت برای تولید نیز افزایش می یابد. این هزینه ها عبارتند از نیروی انسانی مورد نیاز برای انجام چکش کاری و نیز دستگاهی که باید عملیات سنگ کاری را انجام دهد. در حالی که با صرف هزینه بیشتر و تنها برای یک مرتبه، از دغدغه بروز اشکال و ایراد در این گام از تولید جلوگیری می شود.
مرحله جوشکاری در تولید گاوصندوق
در خط تولید سدید، فرایند طراحی به گونه ای صورت گرفته که جوشکاری به صورت کامل در داخل گاوصندوق انجام می شود. این ویژگی باعث می شود تا محصول علاوه بر داشتن زیبایی، از زمختی حاصل از جوشکاری بیرونی در امان باشد. نکته دیگر در خصوص جوشکاری بیرونی، این است که این شیوه به سنگ کاری نیاز دارد. سنگ کاری استحکام نقطه جوشکاری شده را افزایش می دهد، اما از خود رد و نشانه باقی می گذارد. شاید این تصور در ذهن به وجود بیاید که چرا یک گاوصندوق به زیبایی نیاز دارد. در پاسخ باید دو نکته را مد نظر قرار داد.
اولین نکته به حضور طولانی مدت گاوصندوق در محل مورد استفاده باز می گردد. این محل چه منزل باشد و چه محل کار، یک مکان برای صرف وقت در کمال آرامش است. وجود زیبایی بصری در ایجاد و خلق این حس خوشایند بسیار مهم است. مورد بعدی به ماهیت کالای گاوصندوق مرتبط است. گاوصندوق یک محصول از جنس سرمایه ایست و معمولا مدت زمان طولانی نگهداری می شود. هرچه زیبایی ظاهری آن بیشتر بوده و جذاب تر باشد، در نهایت با اقبال بیشتری نسبت به خرید آن مواجه خواهیم بود.
مجدد به فرایند جوشکاری باز گردیم. در صورتی که محصولی با نقطه جوشکاری شده بخواهد رنگ شود، باید پرداخت جزئی برروی ان صورت گیرد. در این قسمت نقطه جوش خورده اصطلاحا سنگ خورده می شود، تا استحکام جوش باقی بماند. اما برای اینکه عملیات پاشیدن رنگ صورت گیرد، می بایست آن نقطه بتونه کاری شود.
در صورتی که سیستم رنگ مورد استفاده در فرایند تولید، الکترواستاتیک کوره ای باشد، مشکلاتی در رنگ امیزی به وجود می آید. در این سیستم رنگ، گاوصندوق به داخل کوره برده می شود. در صورتی که بتونه ای برروی بدنه گاوصندوق وجود داشته باشد، تحت تاثیر حرارت این بتونه ریخته و در نهایت رنگ امیزی به صورت کامل انجام نمی شود.
آخرین نکته در خصوص فرایند جوشکاری به استفاده از جیگ و فیکسچر باز می گردد. با استفاده از جیگ و فیکسچر کلیه قطعات به صورت دقیق و بدون هیچ خطایی در کنار یکدیگر قرار می گیرند. سرعت و کیفیت انجام کار با استفاده از جیگ و فیکسچر بسیار بالاست.
رنگ آمیزی گاوصندوق
در مرحله بعد از جوشکاری، در ساخت گاوصندوق نوبت به رنگ آمیزی می رسد. همان طور که گفتیم در خط تولید گاوصندوق های سدید، از سیستم رنگ آمیزی الکترواستاتیک استفاده می شود. پیش نیاز اصلی این تکنولوژی رنگ، داشتن یک کوره است. قبل از آنکه گاوصندوق به مرحله رنگ آمیزی برسد، در فرایندهای قبلی ممکن است میزانی چربی برروی بدنه یا درب به وجود بیاید. از آنجا که چربی و روغن دشمن و قاتل رنگ است، ابتدا باید سطح صندوق از هرگونه چربی پاک شود. در طول فرایند تولید گاوصندوق ممکن است برخی نقاط ریز و سوراخ هایی برروی ان ایجاد شود که چربی به داخل آن راه پیدا کند. به همین دلیل صندوق به دقت شسته می شود تا کلیه چربی ها از بین برود. سپس برای انجام مرحله پیش گرم شدن، آن را وارد کوره می کنند.
به علت ماهیت رنگ الکترواستاتیک، کلیه دانه های رنگ باردار شده و بر اثر حرارت بر کلیه نقاط صندوق به صورت یک دست قرار می گیرد. مدت زمان مورد نیاز برای انجام عملیات پیش گرم شدن به ابعاد و وزن گاوصندوق باز می گردد. پس از عملیات پیش گرم شدن و خروج صندوق از کوره، بعد از مدت زمان مشخص گاوصندوق مجددا وارد کوره می شود تا عملیات رنگ آمیزی کاملا به پایان برسد. این مدت زمان معمولا 1.5 ساعت بوده و دمای کوره باید 200 درجه سانتیگراد باشد.
حال که رنگ آمیزی نیز به پایان رسید، به فرایند نصب قفل و یراق آلات مورد نیاز می رسیم. اما پیش از آن در خصوص سیستم رنگ الکترواستاتیک کوره ای چند مورد را بیان می کنیم.
مزایای رنگ آمیزی الکترواستاتیک کوره ای
اگر به صورت کوتاه و خلاصه در خصوص ویژگی های این سیستم رنگ آمیزی بخواهیم بگوییم، باید به ویژگی های زیر اشاره کنیم.
- در این سیستم، هیچ نوع رنگ اضافه ای مصرف نمی شود.
- میزان رنگ پاشیده شده برروی گاوصندوق، یک دست است و هیچ گونه ناهمگونی در این خصوص وجود نخواهد داشت.
- در این سیستم رنگ، کلیه نقاط گاوصندوق حتی قسمت هایی که دسترسی به آن ها بسیار سخت است نیز به سادگی رنگ می شود.
- سیستم رنگ الکترواستاتیک کوره ای، گران است اما با توجه به خروجی نهایی، تجربه خوشایندی را در روند تولید محصول ایجاد می کند.
- با توجه به قرارگیری صندوق در داخل کوره، محصول در برابر رطوبت مقاوم خواهد بود.
نصب قفل و یراق آلات گاوصندوق
پس از انجام رنگ آمیزی صندوق، در آخرین مرحله از فرایند تولید، نوبت به نصب قفل و دیگر یراق آلات مرتبط با گاوصندوق می رسد. در خصوص انواع قفل گاوصندوق، به تفصیل در گذشته صحبت کردیم. قفل های استفاده شده در محصولات سدید از مرغوب ترین قفل های موجود در بازار هستند. سیستم ضد سرقت به کار رفته در گاوصندوق های سدید نیز به گونه ایست که در صورت وارد شدن ضربه به به قفل به قصد تخریب، کلیه زبانه های صندوق در تمامی جهت ها باز شده و قفل غیرفعال می شود. این ویژگی از جمله ابتکارات به کار گرفته شده توسط سدید در تولید محصولات خود است.
در نهایت و پس از نصب کلیه قفل ها و دیگر یراق گاوصندوق، مراحل بررسی و کنترل کیفیت صورت گرفته و در صورت تایید نهایی، محصول وارد مرحله عرضه و فروش می شود.
خلاصه مطلب
فرآیند تولید گاوصندوق به تفصیل بیان شد. به طور مختصر مراحل ساخت گاوصندوق به ترتیب شامل موارد زیر می شود:
- تهیه مواد اولیه
- برش و خم کاری فلزات
- جوشکاری
- شستن و چربی زدایی
- رنگ آمیزی
- نصب قفل و یراق آلات
دقت در انتخاب روش و دستگاه لازم برای هر مرحله، میتواند نقطه تمایز بین انواع برندهای گاوصندوق باشد و در کیفیت کار هم تاثیر می گذارد.